آیا کودک من نیاز به گفتار درمانی دارد
برخی از کودکان ممکن است تلفظ عالی داشته باشند اما برای تقویت زبان عملی خود و استفاده از زبان کلامی و هماهنگی بدن برای اهداف روزمره مانند درخواستها، داشتن مکالمات با دیگران و پیدا کردن دوست نیاز به گفتار درمانی پیدا کنند.
در برخی دیگر از کودکان بر اثر بیماری یا مشکلات جسمی مانند آسیب مغزی یا عفونت و معلولیت‌های ذهنی، اختلال شنوایی و نیز ابتلا به اوتیسم مشکلات گفتاری به وجود آمده و نیاز به گفتار درمانی خواهند داشت.
برخی دیگر از کودکان توانایی صحبت کردن دارند ولی کلمات و واج ها را نمی توانند به درستی بیان کنند. آنها هجاهای صوتی و کلمات را به صورت شکسته گفته و در برقراری ارتباط و بیان منظور خود دچار اشکال می شوند.
بازی های گفتار درمانی به کودکان کمک می کند به روشنی و وضوح صحبت کنند. همچنین هنگام صحبت کردن با دیگران اعتماد به نفس بیشتری داشته باشند. کودکان مبتلا به مشکلات گفتاری می توانند از گفتار درمانی اجتماعی، احساسی و علمی بهره‌مند شوند.
چنانچه کودک شما نتواند بیان صریحی داشته باشد و دیگران به درستی متوجه گفتار فرزندتان نشوند، یا کودک به سختی صحبت کند و در بیان کلمات نتواند آنها را به درستی ادا کند، و یا دچار لکنت زبان (طولانی شدن کلمات و تکرار آنها....) باشد و یا در برقراری ارتباط با دیگران و پیدا کردن دوست و مشارکت با آنها مشکل داشته باشد، به این معناست که کودک به گفتار درمانی احتیاج دارد.
در حالت کلی باید به نکات زیر توجه کنید:
کودکانی که مشکل گفتار درمانی دارند به احتمال زیاد در بلع غذا نیز دچار اختلال هستند.
یکی از نشانه های مشکلات گفتاری تاخیر در گفتار است که در اینصورت باید برای برطرف کردن آن از گفتار درمانی کمک گرفت.
کودکانی که مشکلات ژنتیکی مانند کم شنوایی یا ناشنوایی دارند نیز به گفتار درمانی نیاز خواهند داشت.
کودکانی که در تلفظ اصوات و واج ها مشکل داشته و نمی توانند به درستی آنها را بیان کنند باید از گفتاردرمانگر کمک بگیرند.
برخی از کودکانی که مبتلا به معلولیت‌های ذهنی و فلج مغزی بوده و یا بیماری اوتیسم دارند، مشکلات گفتاری داشته و باید به گفتار درمانگر مراجعه کنند.
اگر کودک دچار عدم درک کلامی و اختلال در درک مطالب باشد نیز نیاز به گفتار درمانی خواهد داشت.
تمرین های گفتار درمانی
به منظور برطرف کردن مشکلات گفتاری و زبانی، یکسری تمرینات را بهتر است در منزل با کودک خود انجام دهید. در این بخش به برخی از این تمرین ها اشاره می کنیم. چنانچه در هنگام انجام این تمرینات کودک با مشکل روبرو است باید با گفتار درمانگر مشورت کنید.
۱- با کودک خود صحبت کنید.
روش مناسب کمک به درمان مشکلات گفتاری کودک تشویق او به صحبت کردن درباره مسائل و اتفاقات روز است. پدر و مادر می توانند درباره کارهایی که کودک در طول روز انجام داده با او صحبت کرده و او را به حرف زدن سوق دهند.
۲- از کودک خود درباره نوع بازی و کاری که می خواهد انجام دهد سوال بپرسید.
مثلاً از او بپرسید که بازی دوست داری انجام دهی؟ یا دوست داری در پارک توپ بازی کنی؟ و سوالاتی از این قبیل.
۳ - به کودک خود مسئولیت بدهید و درباره طریقه انجام آن با او صحبت کنید.
به عنوان مثال از او بخواهید به خواهر یا برادر کوچکترش در لباس پوشیدن کمک کند. یا با او بازی نماید و سپس در مورد این مسائل نظر او را بپرسید. مثلا از او بپرسید آیا کمک به خواهر یا برادرش دشوار بود؟ و...
۴- در انجام کارهای منزل به او مسئولیت بدهید.
به عنوان مثال از کودک بخواهید و سایل اتاقش را مرتب کند یا به گیاهان آب بدهد و در این زمان با او صحبت هم بکنید.
۵- با کودک خود بازی کنید و در حین بازی با او حرف بزنید.
۶- درباره بازی کودک خود با دوستان یا فامیل با او صحبت کنید تا آن را برایتان تعریف کرده و با شما هم کلام شود.
۷- از آینه برای گفتار درمانی استفاده کنید. بازی آینه باعث می شود کودک تلفظ درست کلمات و هماهنگی فک و زبان را یاد بگیرد.
۸- برای پیدا کردن منشاء مشکلات گفتاری کودک، با تهیه یک جدول عوامل موثر در این زمینه را مشخص کرده و زمان آن را بنویسید.
۹- زمان تماشای تلویزیون را برای کودک خود کاهش دهید تا بیشتر به بازی های مرتبط با گفتار درمانی و یا صحبت کردن بپردازد.
۱۰- از کودک خود بخواهید کتاب مورد علاقه اش را برایتان بخواند.
۱۱- برای کودک خود داستان صوتی بگذارید تا بتواند با تلفظ صحیح کلمات آشنا شود.